Her ne kadar “sanal gerçeklik” denildiğinde aklımıza hemen oyunlar ve eğlenceli deneyimler gelse de VR eğlence dışında birçok alanda da hayatlarımızda önemli yere sahiptir. Hem sanal hem de artırılmış gerçeklik (VR/AR), spor, cerrahi ve hatta ordudaki köpekler gibi çeşitli endüstrilerde kullanılmıştır. VR/AR teknolojisinden gün geçtikçe daha fazla yararlanan bir diğer alan da zihinsel sağlıktır.
Akıl hastalığının İngiltere ekonomisine yılda 100 milyar sterline mal olduğu tahmin ediliyor ve İngiltere’deki 4 kişiden 1’inin her yıl bir tür zihinsel sağlık sorunu yaşayacağı bildiriliyor. Buna ek olarak Covid-19 etkisi ile oluşan krizin doğrudan bir sonucu olarak 10 milyon kadar insanın ruh sağlığı desteğine ihtiyaç duyacağı tahmin ediliyor. İngiltere üzerinden yapılan bu değerlendirme, ruh sağlığına yönelik harcamaların ekonomi üzerinde ne kadar büyük bir etkisi olduğunu açıklıyor.
Sanal gerçeklik; fobiler, kaygı, yeme bozuklukları ve travma sonrası stres bozukluğu gibi akıl hastalıklarının tedavisine şimdiden yardımcı oluyor. Dijital uygulamalar, NHS (National Health Service) tarafından hastanın ruh sağlığını desteklemek için halihazırda yaygın olarak kullanılıyor ve bu teknolojilerin maliyetleri düşüyor. Tıbbi bakım ve terapi alanlarında VR’nin daha geniş kullanımının sağlanması hedefleniyor.
Şu anda Oxford Üniversitesi ve Oxford Health NHS Foundation Trust tarafından yönetilen ve ciddi zihinsel sağlık bozuklukları olan katılımcıların VR terapisi yoluyla korkularına meydan okumalarını sağlayan, türünün en büyüğü denilebilecek bir klinik araştırma var. GameChange VR çalışması sanal bir koçun rehberliğinde, katılımcıların normalde bunalmış hissedebilecekleri günlük görevleri tamamlamalarını sağlamayı amaçlıyor. Deneme henüz erken aşamada olmasına ve 18 ay boyunca devam etmesine rağmen, gerçekçi bir sanal ortamda zorluklarla karşılaşan kullanıcıların, ek gerçekler olmadan korkularını ve endişelerini kontrollü bir şekilde yönetebilecekleri umulmaktadır.
VR sistemleri, terapistlerin bir hastanın ne gördüğünü ve duyduğunu kontrol edebildiği kontrollü bir ortam üretir. Ayrıca ayarlamalar yapabilir ve hastanın bireysel ihtiyaçlarına göre uyarlanmış bir yaklaşım sağlayabilirler. Sanal olarak yönlendirilen hastalar, duygusal tepkilerini geliştirmek için güvenli bir alan yaşarlar.
VR terapisi, zihinsel sağlıkları için yardım arayan insanlara erişilebilir bir çözüm sunar. Birçoğu bir terapist bulmakta veya bir terapistle yüz yüze görüşmekte zorluk çekebilirken VR, mobil cihazlar ve akıllı telefonlarla bile kullanılabilen sistemlerle kullanıcının terapistlere bekleme süreleri olmadan evden erişmelerine olanak tanır.
VR terapisinin daha uygun maliyetli ve kolay kullanılabilir olmasıyla, gelecekte dünyada büyüyen zihinsel sağlık krizine umut verici bir çözüm gibi görünüyor. Daha fazla çalışmanın tamamlanması gerekmesine rağmen etkinliğinin kanıtları artmaya devam ettiği için VR terapi daha erişilebilir hale gelecek ve daha yaygın olarak kullanılacaktır.
Kaynakça:
- https://www.gmw3.com/2021/01/vr-in-therapy-vrs-positive-impact-on-mental-health/
- https://positivepsychology.com/virtual-reality-therapy/
- https://www.4vr.ca/post/anxiety-treatment-using-virtual-reality
Görseller:
1- https://brightsidebehavioralhealth.com/6-examples-of-benefits-of-virtual-reality-therapy-offered-in-johnston-ri/
2- https://www.4vr.ca/post/anxiety-treatment-using-virtual-reality
3- https://imotions.com/blog/virtual-reality-rehabilitation/
Yazar: Ahmet Şimşek
