6 Numaralı Kompartıman
Sarhoş Rus: Fincede nasıl dersiniz? Merhaba nasıl dersiniz?
- Hei
Sarhoş Rus: -aşağılayıcı- Hei! Anladım Hei! (gülüyor)
En sevdiğim sahnelerinden biri; kelimenin fonetiğinin ne kadar değiştirdiğini anlatmaya çalışıyor aslında, bunu hep söylemeye çalışır beceremezdim ve ilk defa bir filmde bunu anlatmaya çalışan ama beceremeyen bir karakterle tanıştım. Filmi çok samimi bulmamı sağlayan sahnelerden biriyle giriş yapmak istedim. Çünkü bu karla kaplı filmin samimiyetinden bahsetmek istiyorum. Sahnenin devamında Rusça’da “görüşürüz” anlamına gelen kelimeleri sayıyor onların nasıl dediklerini soruyor “hei hei” diyor Finlandiyalı.
Anadili Slovakça olan biriyle tanışmıştım bir sürü Slav dilini konuşabiliyordu, kendim bile ne sormak istediğimi bilmeden “En büyüğü hangisi?” diye sordum hiç tereddüt etmeden Rusça dedi. Kendimce havadan teyit ettim Rusçanın çok büyük olduğunu. Dilin ne kadar önemli olduğunu herkes bilir, dilin bir toplumun karakterinin temellerinden olduğunu. Bu dilin ve daha da büyük Rusya coğrafyasının yarattığı “tipik” Ruslardan bolca görüyoruz. İzledikçe mantıklı gelmeye başlıyor.
Bu film Rosa Liksom’un Moskova’daki öğrencilik yıllarını, kısaca kendi hayatını anlattığı aynı adlı romanından uyarlanmış. Filmde baş roldeki Laura’yı canlandıran Seidi Haarla gördüğüm en doğal oyunculardan. Kişisel mi bilemiyorum ama adı konamayan o karmaşık hisleri yaşarken kendini çok iyi anlattı bana, oyuncu sayesinde mükemmele yakın bir empati kurduğumu düşündüm (Arkadaşlarıma sordum onlar da öyle hissetmiş…)
Asıl karakterimiz bir arkeoloji öğrencisi olan Laura. Kendisiyle bir partide tanışıyoruz. Bir grup Rus entelektüelin içinde belirli sebeplerden mahcup, canı sıkılmış halde. Partinin ev sahibi profesör Irina’ya da aşık bu arada. Aslında ikisi birbirine aşık. Gibiydi. Yani. Irina, Laura’nın Binlerce yıllık petroglifleri görmek için Murmansk’a gideceği bir yolculuktan bahsediyor daha sonra anlıyoruz ki aslında ikisinin beraber gitmeyi planladığı bu yolculuğa Laura tek başına çıkmak zorunda kalmış.
Laura buz gibi bir havada yanında video kamerasıyla, sigara ve bayat votka kokan, paslanmış musluklardan suların akmadığı ikinci sınıf bir trene biniyor; bu uzun yolculukta yol arkadaşı sürekli içen, bağırıp çağıran, bir maden işçisi. İlk anda birbirinden hiç hoşlanmayan bu iki yabancı klişesi o an izlerken klişe gelmiyor. Laura’nın hislerinin gerçekliği, doğallığı sahnelerin akmasını sağlıyor. Onunla birlikte kompartımanı değiştirmek için kondüktöre gidiyorsunuz onunla birlikte reddedilip başka çare arıyorsunuz. En son trenden inmeye karar veriyorsunuz. Irina’ya ulaşmaya çalışıyorsunuz. Irina size de telefonda kötü hissettiriyor. Bütün o yolculuğu yapmış gibi hissettiriyor film.
Başka çaresi olmadığından önyargılarını kırmaya başlayan Laura’yla beraber önyargılarımızı kırıyoruz. İki karakterin de içlerini görmeye başlıyoruz. Bu iki karakter dışında pek karakter olmasa da yolda başka insanlarla da tanışabiliyoruz. Her şeyi biliyormuş gibi duran Ruslarla sohbet ediyoruz, bizi evlerinde ağırlayıp, votka veriyorlar. Kötü biriyle de tanışıyoruz ama o Rus değildi…
Diyalogların içtenliği, ikilinin ilişkisinin değişen renkleri insanı ısıtsa da vahşi ve karla kaplı Rusya’dayız. Trenin dışarısı korkunç ve etkileyici. Gerçekten hareketli bir trende çekilen uzun sahneler, klostrofobiyi ve saatlerce sürecek bir yolculuğun sabrını, dışarının soğuğunu hareketin sıcaklığını hissettiriyor.
Hiç kesmeden izlediğim izledikten sonra değiştiğimi hissettiğim bu filmi çok sevgili ev arkadaşım önermişti. Umarım yazıyı beğenir. Okuduğun için teşekkür ederim до свидания!
Kaynakça;
- https://altyazi.net/yazilar/elestiriler/6-numarali-kompartiman/
- https://whatson.bfi.org.uk/lff/Online/default.asp?BOparam::WScontent::loadArticle::permalink=compartmentno6&BOparam::WScontent::loadArticle::context_id=
Yazar: İlayda Özgün
